Amsterdam, januari 2022 – Onlangs is Sjoerd Bakker overleden. Toni Boumans stelde mij op de hoogte. Toni kent mijn familie als geen andere. Sjoerd was een zoon van Popke Sjoerd, de oudste zoon van mijn oom Miente, die op 7 mei ’45 op de Dam werd neergeschoten. Toen dat gebeurde was Sjoerd twee jaar oud. Sjoerd werd geboren op 20 juli 1943 in Amsterdam. Hij studeerde zowel aan de Gerrit Rietveld Academie, als aan de Rijksacademie voor de beeldende kunsten. Hij haalde zijn inspiratie uit Zuidoost Azië en Japan, waar hij jaren gewoond heeft. Dit is vooral terug te zien in de landschappen en het kleurgebruik in zijn schilderijen. Hij was schilder en graficus. Voor zijn werken gebruikte hij verschillende gemengde technieken.

In zijn grafisch werk en aquarellen is de oosterse invloed herkenbaar, onder andere door de eenvoud van vorm en kleur. Het werk straalt een mystieke rust uit. De vaak egaal gekleurde achtergrond van zijn werken met op de voorgrond een aantal zorgvuldig getekende ornamenten onderstrepen de Japanse invloeden nogmaals. Zijn werken zijn meestal langwerpig van vorm en doen denken aan klassieke Japanse prenten. Er komen hedendaagse voorwerpen voor in verstilde landschappen. De toeschouwer wordt zich zo bewust van de realiteit. Andere voorwerpen verwijzen juist naar de tijdelijkheid van het bestaan. Het eeuwige versus het tijdelijke wordt veelal met humor weergegeven.

Aanvankelijk wilde Bakker fotograaf worden, maar een leraar op de Rietveldacademie zei tegen hem: `jij wordt etser`. Bakker kreeg een beurs en verbleef een tijd naar Japan. Daar had hij een atelier aan de voet van de Mount Fuji. Over die tijd zei Bakker: `De Fuji wekt mijn wens tot rust, misschien kun je het zelfs geluk noemen. Ik word er één met het landschap. Terwijl de westerling zich vaak een eenzaam individu voelt in het landschap, althans, dat verbeeldt hij als hij een schilderij maakt. Tijdens mijn rondreizen om de Fuji heen heb ik (..) heel sterk ervaren wat de natuur met mij doet. Zo is de vulkaan voor mij een eeuwigheids-symbool voor de tijdelijkheid van de mens.`De filosofie van het Zenboeddhisme werd voor Sjoerd een belangrijk uitgangspunt in leven en werk. Hij woonde om en om in Amsterdam en in Thailand.

Lees hier het artikel van Ian Buruma in het eerste nummer van Maatstaf in 1987, jaargang 35.